Artykuł Baza wiedzy: Recenzja książki

Recenzja książki.

Przegląd całego spektrum zagadnień KNX.

Dostępne źródła, czyli skąd czerpać wiedzę o KNX

Jak zdobyć rzetelne informacje dotyczące instalacji i programowania systemu KNX? Oczywiście najlepiej z kursu w akredytowanym centrum szkoleniowym KNX. Kurs trwa kilka dni, kosztuje niemało, licencja na ETS Professional jeszcze więcej. Po zdanym egzaminie zostajemy dumnym, certyfikowanym Partnerem KNX. Co daje nam kurs poza certyfikatem? Podstawy wiedzy, jak zacząć przygodę z programowaniem KNX. Potem tylko praktyka, doszkalanie, poznawanie możliwości i ograniczeń urządzeń, uczenie się na błędach własnych i cudzych. Trzeba sobie też uczciwie powiedzieć, że poznanie wszystkich czy nawet większości urządzeń KNX, dostępnych obecnie na rynku, jest niemożliwe.

 

No dobrze, a jeśli chcemy bez wydawania grubszej sumy pieniędzy dowiedzieć się, o co chodzi z tym całym KNX? Pozostaje szukanie w Internecie, gdzie informacji jest mnóstwo, ale pozbieranie ich i uporządkowanie wiedzy jest zadaniem dość benedyktyńskim. Dlatego każda publikacja na temat systemu i urządzeń KNX jest potencjalnie cenna. I dlatego też, jak dowiedziałem się o nowej książce „Inteligentne instalacje budynkowe KNX. Samouczek” Alberta i Andrzeja Dubrawskich, natychmiast postanowiłem ją nabyć.

 

Główne motywy tego zakupu były dwa:

• ciekawość, czy po kilkunastu latach doświadczeń z KNX znajdę w niej coś nowego lub coś, o czym zapomniałem w codziennej rutynie pracy
• chęć sporządzenia własnej oceny przydatności tego samouczka dla innych, może mniej doświadczonych lub całkiem „zielonych” w temacie KNX

 

Aby dokonać oceny, musiałem przyjąć jakieś kryteria, istotne z mojego punktu widzenia.

Oto one:

• kompletność: czy książka zawiera wszystko to, czego potrzebuje programista KNX do pracy
• aktualność: czy książka odzwierciedla aktualny stan wiedzy i urządzeń KNX
• zgodność z rzeczywistością: w skrócie, czy to prawda, co piszą autorzy
• zrozumiałość: czy książka jest napisana w sposób przystępny

 

Przygotowanie recenzji

Jak zabrałem się do oceny? Przeglądałem po kolei wszystkie rozdziały, zwracając uwagę na kwestie, które uważam za istotne i notując sobie, co mi się podobało, a czego mi zabrakło. Uwaga, spoiler! Książkę uważam za kawał solidnej, rzetelnej roboty i śmiało mogę polecić ją jako pozycję, która przyda się każdemu integratorowi KNX. Więc jeśli nie chcesz czytać do końca, możesz przerwać w tym momencie i po prostu kupić książkę. Ale ma ona ponad 300 stron, więc jednak trochę czytania będzie.

 

Poradnik zawiera 9 rozdziałów tematycznych plus słowniczek pojęć, za który stawiam duży plus. Obowiązkowa bibliografia jest, a także linki do materiałów. Mały minus za błędnie opisany link „Oddział polski KNX”. Otóż nie ma takiego bytu. Jest oficjalne stowarzyszenie producentów i dystrybutorów KNX National Poland (Grupa Narodowa KNX Association), stowarzyszenia integratorów, są centra szkoleniowe czy certyfikujące urządzenia KNX.

Recenzja

Rozdział I – system KNX

Opisano w nim w sposób wyczerpujący historię systemu, jego cechy, różnice między instalacją tradycyjną i KNX, zalety, a także zakres zastosowania, opis przypadków zastosowania w różnych miejscach. Ponadto opisano cechy fizyczne kabla magistralnego KNX. To oczywiste zalety.

Jeśli mi czegoś zabrakło, to poszerzenia informacji o możliwości tzw. retrofittingu przez dołożenie magistrali do istniejącej instalacji lub z wykorzystaniem urządzeń radiowych KNX – chociaż oczywiście same urządzenia do takich zastosowań zostały opisane. Z kolei przy urządzeniach TP PL brakuje podkreślenia, że obecnie tak naprawdę nikt takich urządzeń nie oferuje i że to już właściwie historia.

 

Przy naprawdę drobnych zastrzeżeniach, bardzo dobre wprowadzenie do KNX.

 

Rozdział II – Budowa instalacji KNX

Opisano tu wszystkie typy urządzeń KNX i ten rozdział należy polecić do dokładnego przeczytania i przyswojenia każdemu początkującemu adeptowi KNX.

 

Co mi się szczególnie spodobało:

• opis ściemniaczy i generalnie urządzeń wykonawczych
• opis możliwości ogrzewania
• opis możliwości przycisków i wejść binarnych, a także czujników
• opis serwerów

 

Gdybym szukał możliwości rozszerzenia informacji w tym rozdziale, skupiłbym się także na:

• rozszerzeniu opisu systemu DALI – tu jest wg mnie potraktowany zbyt ogólnie i bez opisu nowej wersji standardu DALI 2
• pokazaniu zastosowania sterowania 1-10 V w ogrzewaniu i wentylacji
• opisaniu sposobów sterowania ogrzewaniem, gdyż jest to temat naprawdę rozległy i ciekawy
• opisaniu zastosowań aktorów analogowych

 

Pokazano konkretne przykłady urządzeń wraz z ich możliwościami, co może tworzyć mylne wrażenie, że inne urządzenia mają podobne możliwości. A należałoby podkreślić, że tak jak wielu jest producentów urządzeń, tak wiele jest różnic między urządzeniami. No i podsumowanie opisu urządzeń wykonawczych wydało mi się nieco banalne.

 

Jeszcze raz podkreślę, że moje spostrzeżenia mają na celu zwrócenie uwagi na rozległość tematu, nie są zaś krytyką przedstawionej treści, którą uważam z bardzo wartościową.

 

 

Rozdział III - Topologia, rozdział IV – Komunikacja w KNX i rozdział V – Projektowanie magistrali KNX

Kolejne rozdziały o topologii, komunikacji i projektowaniu magistrali KNX są uniwersalne, wiedza  w nich zawarta nie zestarzeje się i każdy integrator znajdzie tu coś dla siebie. Ja na pewno co jakiś czas będę wracał do tych materiałów, żeby sobie odświeżyć informacje.

 

Bardzo dobrze opisano komunikację, telegramy czy flagi. Opis projektowania instalacji jest również bardzo wartościowy, ze szczególnym uwzględnieniem propozycji oznaczania obwodów do dokumentacji. Inspirujące jest porównanie własnych praktyk i pomysłów z propozycjami autorów – nigdy dość dążenia do zwiększenia profesjonalizmu w pracy.

 

Rozdział VI – Projektowanie w ETS

Z ciekawością przejrzałem rozdział o tworzeniu przykładowego projektu. Widać, że autorzy poświęcili mu dużo uwagi i czasu. Na podstawie własnych doświadczeń mogę polecić tę drogę samodzielnego szkolenia. Trzeba tylko rzetelnie podejść do realizacji przedstawionych zadań.

Nic lepiej od praktyki nie pozwoli na poznanie urządzeń KNX.

Jedyne uwagi miałbym do opisu sterowania temperaturą – ale jak wspomniałem wcześniej – to dość trudny i rozległy temat, zwłaszcza dla początkujących. Przydałyby się też podpowiedzi, jak  zabrać się do tworzenia adresów grupowych. Są różne podejścia, a można by nawet skorzystać z systemu zaproponowanego w podręczniku wydanym przez KNX Association – „KNX Advanced Course Documentation”.

Plus dałbym za opis programowania scen, bo to zadanie dość niewdzięczne i mało ergonomiczne na ogół. Dlatego najczęściej sceny łatwiej programuje się na serwerach. Ogólnie część praktyczna zasługuje na bardzo duży plus.

 

Rozdział VII – Projektowanie i programowanie wizualizacji

Tu mam mieszane odczucia. Z jednej strony opisano, że są serwery o różnych możliwościach, z drugiej wspomniano tylko o dwóch, pochodzących od jednego producenta. W tym jeden opisano bardziej szczegółowo, ale mam wątpliwości, czy ten samouczek pozwoli na samodzielne wykonanie wizualizacji. Może należało szerzej przedstawić różne urządzenia, a programowanie konkretnego serwera przedstawić w innej, dedykowanej publikacji. Zaznaczam, że to wyłącznie mój punkt widzenia.

 

Rozdział VIII – Bezpieczeństwo instalacji, a KNX Secure

Bardzo istotny rozdział i na czasie. Opis zagrożeń każdy integrator powinien przyswoić i stosować się do zaleceń, by tych zagrożeń unikać. Szczególnie polecam.

 

 

Rozdział IX – Wykonawstwo instalacji KNX

Kolejna solidna dawka wiedzy i zaleceń. Plus za opis tras przewodów oraz zwrócenie uwagi na kontrolę podłączeń. Złe wykonawstwo może „położyć” cały projekt lub przysporzyć wiele dodatkowych, niepotrzebnych zupełnie kosztów.

 

 

Podsumowanie ogólne

 

Biorąc pod uwagę 4 kryteria, którymi się kierowałem podczas recenzowania, a więc kompletność, aktualność, odzwierciedlenie rzeczywistości oraz zrozumiałość, moja indywidualna ocena, przy skali 1-5, wypada odpowiednio: 4, 4.5, 5, 5. Sumarycznie oceniłbym książkę na 4,5.

Zasadniczym pytaniem jest czy znalazłem w książce coś dla siebie, co poszerza lub odświeża moją wiedzę o KNX? Zdecydowanie tak! Podkreślę także, że według mnie to najbardziej rozległa i kompletna pozycja na temat programowania KNX w języku polskim, nawet jeśli oparta w głównej mierze na urządzeniach dwóch producentów.

O tym, że polecam książkę innym, już wspominałem, więc tylko zaznaczę, że dotyczy to zarówno początkujących, jak i zaawansowanych programistów KNX, a także dla entuzjastów automatyki budynkowej, którzy po prostu chcieliby się dowiedzieć czegoś o systemie KNX.

 

Opracowanie:

Cezary Chałupczak

KNX Polska  |  Omnidom